Doğum anından başlayarak, çocuklar pek çok bilgiyi işitmelerini kullanarak öğrenirler. Bebekler bir kaç haftalık olduklarında, eğer normal işitmeye sahip iseler, anne babalarının seslerini tanıyabilmekte, yavaş sesleri ve kendi agulama seslerini dinleyebilmektedirler. Böylece işitme duyuları yoluyla sürekli olarak çevrelerinde diğer kişilerin konuşmalarını duymakta ve bu sesler ile o anda oluşan olaylar, işler, oyunlar arasında bağlantı kurmaktadırlar. Bu seslere anlam vermekte ve insanların düşünce, duygu ve bilgilerini konuşma ve işitme yoluyla aktardıklarını öğrenmektedirler. Çocuklar okula başladıklarında, ana dillerini yetişkinlere yakın bir düzende konuşabilmeyi öğrenmişler ve çok geniş bir sözcük dağarcığı edinmişlerdir. Dil edinimi çok karmaşık bir olay olduğu halde, çocuklar ana dillerini ve konuşmayı çok doğal bir biçimde ve çok çabuk olarak öğrenmektedir. İşitme kaybı olan çocuklar ise, özel yardım görmeksizin dili öğrenememektedir. Öğrenmeye en uygun yaşlarında, bu engelleri nedeniyle bu erken dönem fırsatlarını kaçırmakta ve ana dillerini kazanamamaktadırlar. Günümüzde bir çok çocuğun küçük yaşlarda işitmediği fark ediliyor ve teşhisi yapılabiliyor. İşitme cihazları ya da cerrahi yöntemlerle daha iyi işitmeleri sağlanabiliyor. Özel eğitimle, aile eğitimi ve destekleyici eğitim ile konuşmayı anlaması ve konuşmayı öğrenmesi, bu yolla iletişim kurması mümkün olabiliyor. İşitme engelli olup, erken yaşlarda uygun eğitim alan birçok işitme engelli birey, eğitim ve meslek edinmede çok iyi düzeylere gelebiliyor. Ancak bunun için işitme kaybının oluşumundan hemen sonra başlayan, bu çocukların özel gereksinimlerini karşılayacak biçimde planlanmış ve çok iyi yürütülen eğitim hizmetlerinin sağlanması gerekiyor. İşitme kayıplı çocuklarımızda özel eğitim programlarıyla dinleme becerilerinin geliştirilmesi sağlanır.İşitme kayıplı çocuklarımızda:
SESİ FARK ETME: Sesin varlığına ve yokluğuna cevap verme becerisinin geliştirilmesidir.
SESİ AYIRT ETME:İki yada daha fazla konuşma ve çevresel uyaran arasındaki benzerlik ve farklılıkları algılama becerisidir.
SESİ TANIMA:Duyduğu konuşmayı tekrar ederek,yazarak veya resmini tanımasıdır.Konuşmanın süre,şiddet,vurgu gibi özelliklerini kazandırma becerileridir.
KAVRAMA:Sorulara cevap vererek konuşmayı anlama komutları takip etme ve karşılıklı sohbete katılma becerisidir.
Rehabilitasyon merkezinde işitme engelli bireylere kazandırılan dil becerileri:Çevresel seslere farkındalık oluşturmak,çevresel sesleri tanıma,konuşma seslerine tepki,dudak okumadan yaygın ifadeleri anlama becerilerini geliştirme,dudak okumadan karşılıklı konuşmaları anlama,tanıdık kişilerle telefonda konuşma,sınıf restoran gibi gürültülü ortamlarda grup konuşmalarını takip etme,tanıdık olmayan kişilerle bilinmeyen bir konu hakkında telefonda konuşma becerilerinin geliştirilmesi.
İşitme cihazlı ve koklear implant kullanan çocuklarının erken dönemde cihazlandırılıp erken dönemde eğitime başlanması gerekir. İşitme kayıplı çocuklarda kullandığımız işitsel sözel terapi dinleme becerilerinin geliştirilmesi terapi yöntemiyle yoğun eğitimle dil ve iletişim becerileri akranlarıyla aynı seviyeye gelir.
Odyolog Şeyma İSPİR
Takip edilmeye değer bir websiteniz var